TBS

SPECIALISMEN

INFORMATIE

PRO JUSTITIA RAPPORTAGE

Als u wordt aangehouden in een strafzaak voor een delict en de officier van justitie of rechter vermoedt dat u het delict heeft gepleegd onder invloed van een stoornis, dan kan de officier van justitie of rechter opdracht geven tot het opmaken van een gedragskundige rapportage door een psychiater en/of een psycholoog. Deze deskundige zal u dan meerdere keren komen opzoeken in het huis van bewaring of bij u thuis. Hij zal dan een uitgebreid rapport opmaken voor de rechter. Hij adviseert de rechter over een eventuele stoornis, of en in welke mate het delict aan u kan worden toegerekend, hoe groot het gevaar op herhaling is en welke straf of maatregel aan u moet worden opgelegd.

PIETER BAAN CENTRUM

Als u wordt verdacht van een ernstig strafbaar feit en u dit mogelijk onder invloed van een psychische stoornis heeft gepleegd, kan de rechter een onderzoek naar uw geestvermogens in het Pieter Baan Centrum gelasten. Het onderzoek in het Pieter Baan Centrum duurt in beginsel 6 weken. Dit onderzoek vindt alleen plaats als er geen andere mogelijkheden van gedragskundig onderzoek mogelijk zijn. Dat kan bijvoorbeeld zijn, omdat u weigert mee te werken aan ambulant Pro Justitia onderzoek.

WEIGERENDE OBSERVANDUS

Een belangrijke vraag is of u wel of niet moet meewerken aan gedragskundig onderzoek?

Die vraag laat zich niet zo eenvoudig beantwoorden. De indruk bestaat bij veel verdachten dat u altijd TBS kunt ontlopen als u weigert mee te werken aan gedragskundig onderzoek. Dat is zeker niet het geval. Door de weigering maakt u het de rechter in sommige gevallen wel moeilijker om TBS op te leggen, maar uitgesloten is het zeker niet. Het weigeren van gedragskundig onderzoek kan in sommige gevallen zelfs nadelig voor u uitpakken. Als u onderzoek weigert is het voor de rechter veel moeilijker om alternatieven voor een TBS met dwangverpleging als een TBS met voorwaarden of een voorwaardelijke gevangenisstraf met bijzondere voorwaarden op te leggen.

• klik-hier-voor-artikel-sancties-2018-meewerken-of-weigeren-gedragskundig-onderzoek.pdf
• Klik hier voor het artikel in het Advocatenblad over de aanpak van tbs-weigeraars.

TBS-OPLEGGING

Een rechter kan aan u een TBS-maatregel opleggen indien er sprake is:

• van een delict waar vier jaar of meer gevangenisstraf op staat,
• een stoornis ten tijde van het delict en
• een (significant) gevaar voor herhaling van (soortgelijke) delicten.

TOEREKENINGSVATBAARHEID

Als u ontoerekeningsvatbaar wordt verklaard, dient u te worden ontslagen van alle rechtsvervolging (soort vrijspraak). In dat geval kan de rechter aan u geen gevangenisstraf opleggen. In de meeste gevallen wordt het delict verminderd aan u toegerekend. In dat geval wordt er een gevangenisstraf en een TBS-maatregel aan u opgelegd. Dit betekent nu nog dat u na twee derde van de gevangenisstraf in een TBS-kliniek zal worden geplaatst. Binnenkort zal dit pas twee jaar voor de afloop van uw gevangenisstraf zijn.

COMBINATIEVONNIS

Bureau TBS Advocaten is ook gespecialiseerd in strafzaken waar een combinatievonnis van een hoge gevangenisstraf en tbs is of dreigt te worden opgelegd. Onze advocaten zijn van mening dat bij een (dreigende) tbs-oplegging de verdachte of veroordeelde zo snel mogelijk aan zijn tbs-behandeling moet beginnen. Alleen als sprake is van een stoornis kan aan de verdachte de tbs-maatregel worden opgelegd. Heel lang wachten op die behandeling in een gevangenis heeft dan geen enkele meerwaarde. Onze advocaten spreken ons regelmatig ook uit in de media tegen die hoge gevangenisstraf gecombineerd met oplegging van een tbs-maatregel.

• Klik hier voor de podcast 'Lange celstraf met tbs is ronduit onverstandig'.
• Klik hier voor het NOS-artikel 'Heeft tbs nog wel zin na ruim 20 jaar in de cel'.

HOGER BEROEP IN STRAFZAKEN

Door onze belangrijke expertise op het terrein van TBS staan wij veel verdachten bij in de hoger beroepsfase. Er is dan door de rechtbank al een tbs-maatregel opgelegd. Tegenwoordig is het hoger beroep een voortbouwend hoger beroep. Dat betekent in de praktijk dat het Hof zich enkel nog richt op de punten van de verdediging en het Openbaar Ministerie waar ze het niet eens zijn met vonnis van de rechtbank. Een van die punten is vaak dan de tbs-oplegging met dwangverpleging. Door in hoger beroep bijvoorbeeld een andere proceshouding aan te nemen of wel te gaan meewerken aan gedragskundig onderzoek, is de rechter doorgaans beter in staat om ook alternatieven voor een tbs met dwangverpleging te onderzoeken. U kunt dan denken aan oplegging van een lange voorwaardelijke gevangenisstraf, een tbs met voorwaarden of de gedragsbeïnvloedende en vrijheidsbenemende maatregel van art. 38z Sr.

• Klik hier voor een zaak waarin in hoger beroep geen tbs werd opgelegd, maar gekozen werd voor alternatieven.

TBS-SMAKEN

Er zijn twee smaken TBS. Een TBS met voorwaarden en een TBS met dwangverpleging. Bij een TBS met voorwaarden kunnen er door de rechter op advies van de reclassering voorwaarden worden gesteld, zoals medicatiegebruik, een behandeling in een kliniek, locatieverboden of onthouding van alcohol of drugs. TBS met dwangverpleging is de zwaarste variant. Dan wordt u automatisch in een TBS-kliniek geplaatst. Bij geweldsdelicten kan een TBS met dwangverpleging in beginsel oneindig duren. Dat maakt dat deze variant niet populair onder cliënten is.

PLAATSING IN TBS-KLINIEK

Als aan u een TBS-maatregel met verpleging is opgelegd, wordt u in een TBS-kliniek (FPC) geplaatst. Dit gebeurt door het ministerie van Justitie en Veiligheid. TBS-klinieken zijn over heel Nederland verspreid. Bij de keuze voor een kliniek wordt gekeken naar de regio van herkomst, maar ook naar de onderliggende psychische problematiek die u heeft. Voorafgaand aan de plaatsing in een TBS-kliniek kunt u te maken krijgen met wachtlijsten. U moet dan wachten in een huis van bewaring of gevangenis op een plek in een TBS-kliniek.

KORT GEDING PASSANTEN

Ons kantoor kan ook een kort geding procedure voeren om een plek in een tbs-kliniek af te dwingen. Dan dienen er echter wel bijzondere omstandigheden aanwezig te zijn.

• Klik hier voor de Op1 uitzending over het kort geding om spoedige plaatsing in tbs-kliniek af te dwingen.

TBS-VERLENGING

Een TBS-maatregel wordt opgelegd voor een periode van twee jaar. Daarna kan de rechter uw TBS steeds verlengen met twee of een jaar. Gronden voor verlenging van uw TBS is dat er sprake moet zijn van een psychische stoornis en een gevaar voor herhaling. Naast het advies van de kliniek vindt iedere vier jaar een onafhankelijk onderzoek door een psychiater en psycholoog of het Pieter Baan Centrum plaats. Deze adviezen kunnen best nog weleens afwijken van het advies van de kliniek.

ZORGCONFERENTIE

Sinds enkele jaren is het mogelijk om bij een impasse in de behandeling of bij iemand die langer dan 15 jaar in de TBS zit een zorgconferentie aan te vragen. Bij een zorgconferentie vindt er een bespreking plaats met de kliniek, externe deskundigen, reclassering en ministerie van Justitie en Veiligheid plaats over het te volgen traject. U kunt dan zelf het eerste deel van de conferentie bijwonen en uw wensen aangeven. Het tweede deel bestaat dan uit een overleg waar uw advocaat wel bijzit. De uitkomsten van de zorgconferentie worden na de conferentie met u gedeeld door uw advocaat.

LFPZ-KLINIEK

Soms kan een TBS-gestelde, ondanks jaren behandeling, niet veilig terugkeren in de maatschappij, omdat het recidiverisico onvoldoende is afgenomen. Dan zal hij in een LFPZ-kliniek (voorheen: longstay) worden geplaatst door de minister. LFPZ staat voor Langdurige Forensisch Psychiatrische Zorg. De TBS-gestelde krijgt in een LFPZ-kliniek nog steeds behandeling, maar die behandeling zal gericht zijn op stabilisatie van de psychiatrische stoornis en op een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven. Toch blijft in de LFPZ-kliniek resocialisatie tot de mogelijkheden behoren.

TBS-ONTSNAPPINGEN

Belangrijk onderdeel van onze praktijk is dat wij tbs-gestelden bijstaan die ontsnappen uit de tbs-kliniek of die zich onttrekken aan verlof en verdacht worden van een (ernstig) strafbaar feit. Ook staan wij regelmatig tbs-gestelden bij zich in de kliniek schuldig maken aan een (ernstig) strafbaar feit.

• Klik hier voor de Op1 uitzending over de twee ontsnapte tbs-gestelden uit de Pompekliniek.
• Klik hier voor de Op1 uitzending over tbs-gestelde die zich onttrok tijdens begeleid verlof uit de Pompekliniek.

TWEEDE KAMER

Bureau TBS Advocaten staat in nauw contact met politici en beleidsbepalers over het tbs-systeem. Zo heeft ons kantoor in februari 2024 een position paper opgesteld naar aanleiding van de enorme wachtlijsten voor tbs-klinieken.

In februari 2023 heeft ons kantoor deelgenomen aan een Ronde Tafelgesprek in de Tweede Kamer. Daarvoor had ons kantoor ook een position paper opgesteld.

• klik-hier-voor-onze-postion-paper-februari-2024.pdf
• klik-hier-voor-position-paper-februari-2023.pdf

CONTRA-EXPERTISE

Het is goed om te weten dat Bureau TBS regelmatig in TBS en strafzaken een psycholoog of psychiater voor de cliënt inschakelt voor een tegenonderzoek (contra-expertise). Dit leidt regelmatig tot gunstige resultaten. Bureau TBS kent namelijk de “markt” van psychologen en psychiaters in strafzaken zeer goed en kan daarom de cliënt helpen in het vinden van een voor zijn probleem geschikte gedragsdeskundige.

TBS SPECIALISTEN

De advocaten van Bureau TBS zijn gespecialiseerde advocaten in tbs-zaken. Zij bepalen in samenspraak met u de juiste strategie.

De advocaten van Bureau TBS Advocaten kunnen u bijstaan op betalende basis of op basis van gefinancierde rechtsbijstand (toevoeging).

STANDPUNTEN

STANDPUNTEN BUREAU TBS ADVOCATEN :

1. Als er voldoende alternatieven zijn, leg geen tbs op. Tbs moet ultimum remedium zijn.

2. Start de tbs-behandeling in een tbs met voorwaarden. Opschaling is altijd mogelijk.

3. Leg naast tbs geen of een korte celstraf op.

4. Start na een derde van de celstraf met de tbs-behandeling. Ook bij moord en doodslag.

5. Hoe sneller de tbs-behandeling start, hoe effectiever die is en hoe veiliger de samenleving.

6. Maak tbs-behandelingen in de tbs-kliniek korter en intensiever. Bied maatwerk.

7. Maak tijdens de tbs-verlenging een tussentijdse toetsing mogelijk, net als bij de ISD-maatregel.

8. Beperk de instroom van tbs-gestelden, wachtlijsten lopen op.

9. Zorg voor meer maatschappelijk draagvlak voor tbs in de samenleving.

10. Klinieken moeten zorgen voor meer transparantie tijdens en na incidenten. Deel altijd de onderzoeksrapporten met de media.

11. Zorg voor een wettelijke verankering van zorgconferenties en driegesprekken.

12. Verbind een einddatum aan de tbs met verpleging, zodat er perspectief op vrijlating is.